Rotterdam Tolerancity

Prijsvraag Unorthodocks met ZUS 2006

Vanaf 2015 komt er 1500 ha ter beschikking voor meerdere nieuwe stadsdelen in Rotterdam. Een dergelijke hoeveelheid zo dicht bij de stad en met zoveel raakvlakken met het water staat eigenlijk al garant voor attractieve woonwijken. Willen we echter nog een Müllerpier, nog een Wijnhaven, nog een Lloydpier, nog een Leuvehaven en nog een Wilhelminapier? Of kunnen we programmatische en landschappelijke elementen toevoegen die de Stadshavens uniek maken en uit de hele regio mensen aantrekken?

Het restrictieve beleid ten opzichte van afwijkend gedrag en afkomst in Nederland en Rotterdam in het bijzonder vraagt om een tegenreactie. De wekelijkse festivals en evenementen in Rotterdam krijgen na klachten uit de buurt bijna jaarlijks een andere locatie. Om te ATB-en, te paintballen of op het strand auto rijden moet je naar het Mastbos, de Maasvlakte of naar Oostvoorne. Inmiddels is het autostrand in Oostvoorne afgesloten en door de uitbreiding van de Rotterdams haven wordt de recreatievrijheid daar ook beperkter. Een geluk bij een ongeluk is echter dat door de uitbreiding van de Maasvlakte het haventerrein in de Stadshavens ter beschikking komen. Kunnen we dan in de Waalhaven ruimte geven aan de outdoor recreatie? Kunnen we een wijk maken waar alles mag? Waar je mag zwemmen, vliegeren^en sporten, maar ook kan motorcrossen, blowen, stunten en formule 1 kan rijden en Papiamento spreken, dansen, klokken luiden en een hoofddoek dragen. Bovendien mag je er ook wonen en werken, als je wilt nu al te midden van de havenactiviteiten. Een Tolerancity in plaats van een zero tolerance gemeente.

De grootschalige evenementen kunnen beschouwd worden als de economische motor van de duurzame ontwikkeling van het Waalhaven landschap. Deze voorgestelde activiteiten kunnen als pilot projects gelden voor de Stadshavens. Zij zullen het imago van het Waalhavenlandschap bepalen. Ze zetten het gebied op de kaart en biedt de stad faciliteiten die elders in de stad niet zijn toegestaan.

De stadshavens kunnen op de regionale schaal een groot deel van de recreatievoorzieningen herbergen. Op wijk en stadsdeelniveau zijn er het Museumpark, de Botanische Tuin en het Park bij de Euromast. Op regionale schaal het Park Midden Delfland, de Biesbosch en Tiengemeten. De Waalhaven zou een natuur- en recreatiegebied kunnen zijn van regionaal kaliber, echter op een steenworp afstand van de stad en groter dan de Kralingse Plas.

Fasering

Fase 1: zaaien van het pionierslandschap. Het RDM terrein toont de eerste sporen van de wegtrekkende havenactiviteit richting Noordzee en laat kades en loodsen achter met een haast onmenselijke maat. Het is echter maar een klein gedeelte van het gehele Waalhaven terrein dat de komende decennia langzaam leeg zal lopen. Deze geleidelijke ontwikkeling vereist dan ook een strategie die bestand is tegen alle mogelijke toekomstscenario’s, van zowel groei als krimp van de stad. Daarnaast is het van belang te investeren in een duurzame omgeving welke het gebied van een eigen karakter kan voorzien. In de eerste fase wordt op het RDM terrein begonnen met de aanleg van een pionierslandschap met planten en bomen die bestand zijn tegen vervuilde milieus. In haar groei is het landschap ook in staat zelfs de vervuilde grond te zuiveren en daarmee geschikt te maken voor toekomstige bewoning.

Fase 2: groei en verbinding. Zodra de eerste landschappen zijn aangelegd zal spoedig begonnen worden met aangrenzende pieren. Gelijktijdig worden hierbij de nodige verbindingen gemaakt,die een deel van de Waalhaven opnieuw beleefbaar maken. Als zijnde een voortzetting van het RDM circuit wordt er een lus gemaakt die de twee helften van de haven met elkaar verbindt. De verlaten havengebieden zullen tal van activiteiten aan gaan trekken waarvoor er in de regio geen plek meer is. Zo zal er onder andere een autostrand, een woonwagenkamp en een grootschalig festivalterrein worden gerealiseerd. Ondertussen heeft het RDM-landschap zich ontwikkeld tot een bescheiden natuur- en recreatiepark, waar tal van moderne vrijetijdsactiviteiten hand in hand gaan met de evolutie van bijzondere ecologische fenomenen.

Fase 3: ontsluiting als geheel. In deze fase wordt het Waalhavenlandschap volledig gecompleteerd. Het circuit bereikt zijn uiteindelijke vorm, zodat Rotterdam zich definitief kan aansluiten bij de World Formula 1. Gedurende het jaar wordt de ontsluiting gebruikt voor het recreatieve verkeer en is het bedoeld het gebied perfect te ontsluiten. Een belangrijk knooppunt ontstaat bij het nieuwe metrostation Waalhaven-Zuid. Het Waalhavenlandschap bestaat nu uit een diverse verzameling van bos, duinen, moeras en parkzones, die stuk voor stuk uitnodigen tot uiteenlopende activiteiten. Alleen de grote monumentale loodsen zijn overeind gebleven en worden langzaam ontwikkeld tot woon- en werk gebouwen. Door enkel de bestaande bebouwing als leidraad te nemen blijft de rest van het landschap gevrijwaard van verstedelijking en heeft de regio Rotterdam er een groots landschap bij dat bijdraagt aan een aantrekkelijke stad

Topotronic